Dermatofytose is de naam voor een schimmelinfectie van de huid, haren en/of nagels. Deze schimmelinfectie komt o.a. voor bij hond en kat, maar kan ook voor mensen besmettelijk zijn.  

Hoe ontstaat dermatofytose of huidschimmel? 

De schimmelsoort die meestal problemen geeft bij hond en kat is Microsporum Canis. Schimmel wordt overgebracht door schimmelsporen. Deze worden meestal opgelopen door direct contact met een besmet dier, maar ook infectie via besmette voorwerpen en een geïnfecteerde omgeving is mogelijk. Niet elk dier dat in contact komt met sporen krijgt klachten. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid sporen (infectiedruk), de huisvesting, klimaat, erfelijke factoren en de afweer. Met name dieren met een slechtere of nog onvoldoende ontwikkelde (jonge dieren) afweer lopen snel een infectie op en komen er vaak ook moeilijk weer vanaf. Deze infectie is een zoönose, dat wil zeggen dat het ook voor mensen besmettelijk is. Ga daarom langs de huisarts als u zelf ook huidklachten krijgt. 

Wat zijn de klachten? 

De klachten van een schimmelinfectie zijn zeer divers. Het klassieke ‘ringworm’beeld van een ronde kale plek met witte schilfers komt lang niet altijd voor. Meestal zien we een ontsteking van de huid met korsten, schilfers, afgebroken haren en matige jeukklachten. Het kan hierbij gaan om één plek, maar het kan ook over het hele lijf verspreid zijn. In sommige gevallen zijn (alleen) de nagels betrokken. Ook komen er ‘dragers’ voor: dieren zonder afwijkingen die wel infectieus zijn voor hun omgeving.  

Hoe wordt de diagnose gesteld? 

Indien de klachten passen bij schimmel wordt verder onderzoek gedaan. Met een speciale lamp kunnen besmette haren soms zichtbaar worden gemaakt. Ook kunnen eventueel haren onder de microscoop bekeken worden, waarbij schimmelsporen of de aantasting door schimmel soms zichtbaar zijn. Beide genoemde methoden zijn echter niet 100% betrouwbaar; de kans bestaat dat de schimmel wordt gemist. De definitieve diagnose wordt gesteld door materiaal van een verdacht dier in te sturen naar het laboratorium voor het aanvragen van een kweek en/of PCR-test. 

Wat zijn de behandelmogelijkheden? 

Het doel van de behandeling is om de patiënt, contactdieren en de omgeving vrij te krijgen van schimmel(sporen) en om herbesmetting te voorkomen. Dieren met een goede afweer kunnen de infectie vaak zelf binnen 2-3 maanden overwinnen. Behandeling kan de genezing echter versnellen en verkleint zo het infectierisico voor mens/dier/omgeving. Daarom wordt elk geïnfecteerd dier behandeld: 

  • Behandelen van de patiënt: Met medicijnen (tabletten of drank) tegen schimmel en/of op de huid aangebrachte middelen zoals zalf of shampoo. Het kan verstandig zijn om het dier (deels) te scheren om de middelen op de huid goed te laten werken en de groei en verspreiding van de schimmel tegen te gaan. Scheerwondjes moeten echter vermeden worden, omdat schimmel hierin juist kan toeslaan. Ook moeten we ons realiseren dat in de ruimte waar het dier geschoren wordt veel sporen in de lucht kunnen komen. 
  • Controleren/behandelen van contactdieren: Alle dieren waarmee de patiënt (in)direct contact heeft gehad kunnen besmet zijn. Het is daarom verstandig om ook bij al deze dieren haren af te nemen voor een schimmelkweek, ook als er geen huidproblemen zijn. Zo sporen we dragers op. Verder moet contact tussen patiënten en gezonde dieren en de schone omgeving in huis zo veel mogelijk voorkomen worden door ze af te zonderen van de rest (quarantaine).  
  • Behandelen van de omgeving: Dieren verliezen continu haren en schilfers waardoor de omgeving besmet raakt met schimmelsporen, die daar langdurig (>1 jaar) besmettelijk kunnen blijven. Door de omgeving waar het dier verblijft volgens het advies van uw dierenarts te reinigen en desinfecteren, wordt verspreiding van de infectie zoveel mogelijk voorkomen. 

Na 5 weken behandeling wordt opnieuw materiaal verzameld voor onderzoek. Pas als deze controle negatief is en de klachten zijn verdwenen kan de behandeling gestopt worden. De behandeling is langdurig, gemiddeld 8-16 weken. Dit is dus vrij intensief, maar onvermijdelijk daar het probleem opgelost moet worden.