‘Plaskater’ is een veelgebruikte term voor een kater met een deels of geheel verstopte plasbuis. Een verstopte plasbuis is levensbedreigend en moet zo snel mogelijk worden verholpen. In deze informatiebrief lichten we toe wat de symptomen zijn, hoe we kunnen helpen en ook hoe we een verstopping kunnen voorkomen.
Symptomen
Zowel bij katers als poezen komen urinewegproblemen regelmatig voor. Symptomen van een blaasontsteking zijn frequent en langdurig proberen te plassen met weinig resultaat en plassen op ongewenste plekken buiten de kattenbak. Soms zit er bloed bij de urine en likken katten aan de plasopening. Blaasproblemen kunnen voorkomen door gruis, een blaassteen of een infectie, maar de blaasontsteking ontstaat ook vaak spontaan zonder aanwijsbare oorzaak. Spanning en stress (o.a. tussen katten onderling), overgewicht en inactiviteit spelen hierbij een belangrijke rol.
Een plaskater vertoont in eerste instantie de hierboven beschreven symptomen. Katers hebben een veel nauwere plasbuis dan poezen, waardoor deze makkelijker verstopt kan raken met blaasruis en celmateriaal. Als de plasbuis verstopt raakt kan de kater zijn urine niet meer kwijt, waardoor hij nog veel zieker kan worden. De overvulde blaas doet pijn waardoor de kat vaak klagelijke geluiden maakt en pijnlijk is bij het oppakken. Door ophoping van afvalstoffen uit de urine wordt de kat slomer, eet niet meer en trekt zich terug. In deze situatie moet hij zo snel mogelijk worden geholpen. Wanneer de verstopping niet wordt opgeheven raakt de kat in coma en kan hij sterven.
Behandeling
De behandeling bestaat uit katheterisatie (soms na punctie van de blaas) om de druk van de blaas en nieren te halen. Met bloedonderzoek kan beoordeeld worden of er afwijkingen in de nierfunctie en zouthuishouding zijn ontstaan. Met infuus wordt de kat geholpen om gifstoffen uit het bloed te filteren en om uitdroging te herstellen. De precieze behandeling en lengte van de opname is afhankelijk van de ernst en duur van de verschijnselen. Sommige katten kunnen snel weer naar huis, anderen moeten langere tijd opgenomen worden om vooral de nieren te helpen herstellen. De urine van de kat wordt nagekeken op blaasgruis en plugmateriaal. De katheter wordt verwijderd zodra de urine weer helder is geworden. Vervolgens houden we goed in de gaten of de kat weer zelfstandig gaat plassen.
Er worden pijnstillers en ontstekingsremmers ingezet tegen de blaasontsteking. De meeste blaasproblemen bij katten ontstaan zonder bacteriële infectie en antibiotica is dan niet nodig. Wel adviseren we om de urine enkele dagen na het verwijderen van de katheter te laten controleren, zodat een eventuele infectie alsnog behandeld kan worden.
Dieet
Meestal wordt een speciaal blaasdieet voorgeschreven om eventueel gruis op te lossen en om te voorkomen dat de kater nogmaals verstopt raakt. Bedenk dat alle extra’s zoals catmilk, kattensnoepjes en andere tussendoortjes het dieet kunnen tegenwerken waardoor het effect tenietgedaan worden. Succes van de nabehandeling bij blaasgruis staat of valt met hoe trouw het dieet gevolgd wordt.
Verstopping van de plasbuis komt vaker voor bij katers met overgewicht en bij een gebrek aan lichaamsbeweging. Er zijn daarom ook blaasdiëten beschikbaar die de kat helpen gewicht te verliezen. Stimuleer daarnaast beweging door te spelen en bijvoorbeeld een voerbal te gebruiken. Voldoende vochtopname is daarnaast belangrijk; zorg voor verschillende drinkbakjes (weg van de kattenbak en de voerbak) en bijvoorbeeld een waterfontein voor katten die graag stromend water drinken. Zorgt tot slot voor voldoende (minstens aantal katten in huis + één extra) en schone kattenbakken, zodat de kater zijn plas niet te lang ophoudt.
Prognose
De meeste katers knappen op en kunnen na de behandeling weer zelfstandig plassen. Terugval komt het meest voor in de eerste weken na thuiskomst en soms later in het leven als het dieetadvies niet goed wordt opgevolgd. Als een kat ondanks dieet toch vaker verstopt raakt wordt soms een operatie geadviseerd. Hierbij wordt de plasopening vergroot waardoor verstopping niet meer zo snel zal optreden.
Blaasproblemen zijn altijd reden om uw dierenarts te raadplegen. Bij een kater bestaan extra risico’s dus wacht niet af en laat een zieke kater tijdig nakijken door de dierenarts.
