De meeste gebitsproblemen bij hond en kat komen voort uit de ontwikkeling van tandplak en tandsteen. Dit leidt tot ontsteking van het tandvlees, vieze geur uit de bek, pijn aan tanden en kiezen en uiteindelijk het verlies van gebitselementen. In deze informatiebrief lichten we toe hoe u tandsteen bij uw huisdier kunt tegengaan.
Wat is tandsteen
Net als bij mensen ontstaat tandplak bij honden en katten uit een mengsel van speelseleiwitten, voedselresten en bacteriën. Als plak niet dagelijks wordt verwijderd zullen de bacteriën ontstekingen kunnen vormen en kan vanuit tandplak tandsteen ontstaan. Dit tandsteen vormt een houvast voor bacteriën, waardoor de ontsteking van het tandvlees (gingivitis) zal verergeren. De ontsteking van het tandvlees kan uitbreiden tot het bot van de kaken. Zo ontstaat ook ontsteking van de structuren rond een tand of kies (parodontitis). Uiteindelijk zullen de tanden of kiezen zoveel houvast verliezen dat ze los gaan zitten of zelfs uitvallen. Naast de effecten op het gebit kan de ontsteking ook nadelige effecten hebben op de rest van het lichaam en de organen.
Gelukkig is gingivitis een omkeerbaar proces en is parodontitis te voorkomen! Als tandplak op tijd verwijderd wordt door dagelijks tandenpoetsen zal het tandvlees en het bot rond de tanden en kiezen gezond blijven. Als er eenmaal tandsteen is gevormd, is een professionele gebitsreiniging onder narcose nodig.
Tandsteen verwijderen
Een gebitsreiniging wordt bij dieren onder narcose uitgevoerd zodat het dier er niets van voelt, helemaal stil ligt en zich niet verslikt in de spoelvloeistof. Zonder narcose is er meer kans op beschadigingen en is een gebit niet grondig te reinigen. Bij een gebitsreiniging wordt eerst de mondholte ontsmet en vervolgens de grootste tandsteenbrokken met een speciale tang verwijderd. Vervolgens wordt met een ultrasoon apparaat het tandsteen van de tand “los getrild” en tenslotte wordt met een soort “krabber” het eventuele laatste tandsteen onder het oppervlak verwijderd. Dit alles is een secuur werkje dat door de uitgebreidheid van het probleem vaak een flinke klus vormt. Tot slot wordt het oppervlak van de gebitselementen gepolijst. Hierdoor worden kleine beschadigingen in het tandglazuur opgevuld en wordt het oppervlak zo glad dat aanhechten van tandplak wordt verminderd.
Tandsteen voorkómen
Tandsteenvorming kan tegengegaan worden door de juiste gebitsverzorging. Dit heeft alleen goed resultaat als eerst het al gevormde tandsteen is verwijderd. Een regelmatige gezondheidscontrole inclusief beoordeling van het gebit is belangrijk om de toestand van de tanden en kiezen in de gaten te houden.
Tandenpoetsen
De beste manier om tandplak te verwijderen is poetsen met speciale tandpasta voor dieren. Dagelijkse gebitsverzorging zorgt ervoor dat tandplak verwijderd wordt voordat het verandert in tandsteen. Wanneer u uw dier stapsgewijs – liefst vanaf jonge leeftijd – vertrouwd maakt met tanden poetsen, zal hij of zij dit waarschijnlijk goed accepteren. Zie ook onze informatiebrief ‘Tanden poetsen’ voor een uitgebreide instructie.
Voeding
Naast het poetsen bestaat er ook speciale tandsteenpreventieve voeding. Dit is voeding die door de grove structuur krachtige kauwbewegingen stimuleert en geen plakkerige resten op kiezen achterlaat. Zacht voer is daarvoor niet geschikt. Speciale diëten zoals Hill’s T/D zorgen voor deze poetsende werking en zijn daarnaast zodanig samengesteld dat het tandsteenvorming tegen gaat.
Kauwactiviteit
Goede kauwkluiven en kauwspeelgoed zorgen voor een masserende beweging langs kiezen en tanden. Kauwkluifjes die vrijwel heel worden doorgeslikt missen het goede effect, evenals kluiven die zacht en plakkerig worden. De zgn. ‘Orozyme enzymatische kauwstrips’ en ‘Orozyme RF2 sticks’ zijn goede kauwstaven die het kauwen stimuleren en daarnaast ontsmettend werken. Zij zijn bij de dierenkliniek verkrijgbaar voor zowel de grote als kleine hond. Kauwspeelgoed dient een zelfde masserende werking te hebben. Deze werking wordt verkregen door ribbels in het oppervlak van het speelgoed. Een goed voorbeeld is de Dental Kong; stevig en veilig rubber speelgoed, waarbij een smaakje kan worden aangebracht om de hond extra te stimuleren. Ook de Dental Kong is in allerlei maten verkrijgbaar in de dierenkliniek.