Niesziekte is de meest voorkomende infectieziekte bij de kat. Het is een zeer besmettelijke aandoening waar katten erg ziek van kunnen worden en in bepaalde gevallen zelfs aan kunnen overlijden. In deze informatiebrief leggen we uit wat niesziekte is en wat we kunnen doen om het te voorkomen.

Oorzaak
Niesziekte is een ziekte die door verschillende infectieuze kiemen kan worden veroorzaakt. De belangrijkste zijn het Calicivirus, Rhinotracheitis (herpes) virus en de bacterie Bordetella. De kiemen worden via niezen (vochtdruppels in de lucht) op een andere kat overgebracht, maar ook via neusuitvloeiing op kleding van eigenaren of dekentjes kunnen dieren besmet raken. Daarnaast is Bordetella ook direct of indirect overdraagbaar van hond op kat en andersom. Niesziekte is een factorenziekte; het wordt vooral gezien in situaties waarin katten stress ervaren, zoals in een omgeving met meerdere (onbekende) katten.
Symptomen

Er zijn verschillende symptomen die op niesziekte kunnen wijzen. Niezen zien we vaak, net zoals waterige uitvloeiing uit de neus en/of ogen. In ernstigere gevallen kunnen de dieren een longontsteking ontwikkelen. Vaak zien we in samenhang met deze klachten een verstopte neus en koorts, waardoor katten minder gaan eten en algeheel ziek zijn. Niet of nauwelijks eten kan voor een kat erg gevaarlijk zijn, daarom moeten we op tijd ingrijpen.

Diagnose

De diagnose vindt meestal plaats op basis van de klinische verschijnselen bij uw kat. Daarnaast kan de diagnose gesteld worden door o.a. het afnemen een swab van het vocht op de slijmvliezen waarna een kweek wordt ingezet.

Behandeling

De behandeling van niesziekte is afhankelijk van de verschijningsvorm. Er is geen behandeling beschikbaar die specifiek de niesziekte virussen bestrijdt. Wel bestaan er medicijnen die virusgroei in het algemeen kunnen tegengaan. Daarnaast zal de behandeling vooral symptomatisch zijn en bestaan uit antibiotica, gericht tegen de bacteriële component en eventueel bijkomende infecties. De antibiotica kan via tabletten of vloeistof gegeven worden en soms in de vorm van een oogzalf. Afhankelijk van de ernst van de symptomen zal uw kat ondersteund worden met infuus of dwangvoeding.

Chronische niesziekte

Helaas ontstaan na behandeling nogal eens dragers en dieren met de chronische vorm van niesziekte. Bij katten met chronische niesziekte kan de infectie in een later stadium ineens weer milde tot ernstige klachten geven. Voor deze dieren is het belangrijk om stressfactoren zoveel mogelijk te bestrijden. Daarnaast kunnen we ze ondersteunen met supplementen (L-lysine), speciale voeding (Hill’s urinary-stress of Royal Canin calm) en een verdamper met feromonen (Feliway).

Preventie

Dieren kunnen beschermd worden tegen niesziekte door middel van vaccinatie. Het algemene advies is om katten jaarlijks door middel van een injectie te vaccineren tegen de virussen die niesziekte veroorzaken. De vaccinatie tegen niesziekte biedt geen 100% bescherming. Dieren kunnen de kiemen nog wel oplopen, maar de symptomen zijn milder en de uitscheiding van de virussen wordt duidelijk verminderd. De ernstige vormen van niesziekte komen daardoor bij gevaccineerde (groepen) katten veel minder voor.

Bordetella

De meest uitgebreide bescherming kan verkregen worden door uw kat m.b.v. een extra vaccinatie ook tegen Bordetella te beschermen. Deze vaccinatie wordt als een druppel in een neusgat toegediend waardoor er lokale afweer wordt opgebouwd. Deze extra vaccinatie is met name aan te raden voor katten die last hebben van chronische niesziekte en katten die op plekken komen waar veel katten bij elkaar komen (shows, pension). De vaccinatie kan samen met de reguliere vaccinatie tegen niesziekte gegeven worden en is ook een jaar geldig. Lees hier meer over Bordetella.

Vooral vanwege het veelvuldig voorkomen van niesziekte en ter preventie van het ontstaan van de chronische vorm is het erg belangrijk om uw kat jaarlijks te vaccineren. Voor het verdere vaccinatieschema verwijzen wij naar u naar de pagina vaccinatie bij de kat.