In Nederland en in de rest van Noord-Europa komen enkele door stekende insecten overgebrachte ziekten voor, ook bij onze huisdieren !!.

Denk hierbij aan:

De Ziekte van Lyme (Borreliose); een door een bacterie (Borrelia Burgdorferi) veroorzaakte aandoening. Honden met een Borrelia infectie kunnen last krijgen van  lusteloosheid, koorts, vergrote lymfeknopen, nierproblemen, hersenvliesontsteking en gewrichtsontstekingen, welke laatste aanleiding kan geven tot wisselende kreupelheid. Momenteel is ongeveer 18% van de tekenpopulatie in Nederland met Borrelia besmet. Echter, de kans op besmetting is natuurlijk veel geringer.


Katten-krab-ziekte (Bartonellose); welke wordt veroorzaakt door een door de katten-vlo overgebrachte bacterie. Katten zijn over het algemeen symptoomloze dragers van deze aandoening. Bij de mens echter kan een infectie algemeen ziek zijn, een lymfeklier- en zelfs hersenvliesontsteking met een dodelijke afloop tot gevolg hebben. In Nederland is bijna de helft van alle katten wel eens met Bartonella in aanraking geweest en 20% heeft de bacterie ook daadwerkelijk bij zich. Ook bij deze aandoening geldt overigens weer dat een besmette vlo niet in alle gevallen katten-krab-ziekte over brengt.

Aangezien mensen steeds meer reizen en frequent hun huisdier meenemen, komen met name honden steeds vaker in aanraking met de door stekende insecten overgebrachte ziekten in de zuidelijke vakantielanden.
De meest voorkomende, welke allen in het ergste geval een dodelijke afloop van het huisdier tot gevolg kunnen hebben, zijn: 


Babesiose; (localisatie: Zuid-, Midden-, Oost-Europa en het Caraïbisch gebied, maar sinds 2004 tevens Nederland) een o.a. door Dermacentor-teken overgebrachte protozoaire parasiet die rode bloedcellen infecteert en hierdoor lusteloosheid, koorts, vergrote lymfeknopen, bloedarmoede, en evt. geelzucht en de typische (rood)bruin verkleurde urine bij de hond veroorzaakt. Katten zijn niet gevoelig voor deze infectie.

Ehrlichiose; (door gedeeltelijk gebruik van dezelfde stekende insecten; hetzelfde verspreidingsgebied als Babesiose; dus ook binnen Nederland) een door teken overgebrachte bacterie die bepaalde witte bloedcellen en de bloedplaatjes binnen dringt en daardoor lusteloosheid, koorts, vergrote lymfeknopen en een verhoogde bloedingsneiging tot gevolg heeft. Naast dit acute, heftige ziektebeeld kan het verloop ook meer sluipend (chronisch) zijn en zich kenmerken door een slechte eetlust, vermageren en het optreden van ontstekingen in bijv. de huid, nieren, ogen en gewrichten.

Leishmaniose; (localisatie: rond de Middellandse Zee, het Midden-Oosten en in veel (sub)tropische gebieden) een door zandvliegjes overgebrachte protozoaire parasiet welke o.a. door immuunreacties tot zeer diverse klachten aanleiding kan geven: lusteloosheid, koorts, vergrote lymfeknopen, bloedarmoede, gewrichtsontstekingen (wisselende kreupelheid), vermagering en huidaandoeningen (kaalheid, schilfering, ontstekingen) kan veroorzaken. Met name de hond is gevoelig. Bij de kat worden nauwelijks problemen gezien.

Hartworm (Dirofilaria immitis); (localisatie: beneden de lijn Parijs-Milaan met de hoogste besmettingsgraad in riviergebieden als de Po-vlakte in Italië en de Rhône-delta in Frankrijk) een door hartwormmuggen overgebrachte worm. Na de beet komen larven van de worm in de longslagader, waar zij volwassen worden en nieuwe larven produceren. Pas nadat veel wormen gevormd zijn, komen deze daadwerkelijk in het hart terecht. De klachten bij het huisdier bestaan overwegend uit hoesten (soms met bloed), vermageren en verlies aan uithoudingsvermogen. Bij hele zware infecties kan er hartfalen met leververgroting en vochtophoping in de buik ontstaan dan wel kan een huisdier door het optreden van embolie plotseling overlijden.

Alle tot nu toe genoemde besmettelijke ziekten – vaak gepaard gaande met overeenkomstige, niet specifieke, vage klachten – kunnen o.a door bloedonderzoek worden aangetoond. Soms gaat het hierbij om menginfecties.

In enkele gevallen kan ook de mens worden besmet (de Ziekte van Lyme, Bartonellose, Ehrlichiose, Leishmaniose en Hartworm zijn zoönosen !!!).

Behandeling

Wanneer u denkt dat uw huisdier iets mankeert, is het van belang om zo snel mogelijk naar uw dierenarts te gaan. Vermeld het als u in het buitenland op vakantie bent geweest, ook al was dit al enige tijd geleden. Beschrijf de klachten zo goed mogelijk.

In principe bestaan voor alle genoemde infecties behandelingen; helaas zijn ze niet altijd even effectief. Voor de Ziekte van Lyme, Babesiose, Ehrlichiose en hartworm geldt dat de kans op genezing gunstiger is, wanneer op tijd wordt ingegrepen. Leishmaniose is bijna nooit geheel te genezen. Als de klachten voldoende onderdrukt zijn, kunnen dieren met deze infectie echter een normaal leven leiden.

Preventie

Vaccinatie tegen de meeste van deze aandoeningen is lastig vanwege het intracellulaire karakter van deze  parasieten waardoor het immuunsysteem in de vorm van antilichamen weinig uit kan richten. Daarnaast zijn er vaak meerdere stammen, waardoor één vaccin geen volledige bescherming tegen alle varianten van de parasiet biedt. De vaccinaties die vermeld dienen te worden is die tegen Babesiose die echter matig beschermd. Verder is er een nieuw vaccin tegen Leishmania die een goede bescherming geeft. Dit laatste vaccin is zeker voor mensen die zich  langdurig in risico-gebieden met hun hond ophouden te overwegen.

Het beste is daarom te voorkomen dat uw huisdier deze ziekten oploopt. Bij vakantie naar het buitenland laat u uw huisdier dan ook beter thuis. Gaat uw huisdier toch mee, zorg er dan voor dat:

  • teken en andere insecten die de parasieten overdragen geen kans krijgen uw huisdier te steken. Gebruik hier voor een goede tekenband, spot-on of spray en controleer uw huisdier dagelijks;
  • eventueel aanwezige teken met een tekenpincet verwijderd worden (zie verder de infobrief ‘Teek’ it away’);
  • poeltjes met stilstaand water vermeden worden en houdt uw huisdier vanaf de schemering zoveel mogelijk binnen (muggen zijn dan het meest actief). Zorg ook zelf voor een goede bedekking van uw lichaam;
  • met het oog op de preventie van hartworm, uw huisdier met de daarvoor geschikte  ontwormingsmiddelen behandelt wordt zodat hartwormlarfjes die het lichaam binnen komen meteen gedood worden. Doe dit niet alleen voorafgaand aan uw vakantie, maar in ieder geval ook na terugkeer in Nederland.

Voor bovenstaande zijn verschillende combinaties van middelen beschikbaar. Afhankelijk van uw vakantiebestemming, kunnen we samen met u, een goed preventief pakket van maatregelen en middelen voor uw huisdier samenstellen.

Bedenk dat ook als u dit jaar in Nederland blijft, het verstandig is in ieder geval voor een goede vlooien- en tekenpreventie (zie de infobrieven: ‘Vlooien’ en ‘Teek’ it away’) zorg te dragen en uw huisdier minimaal 4 keer per jaar te ontwormen (zie de infobrieven: ‘Spoel- en Lintwormen’).

Klik hier voor een overzicht van ons assortiment aan vlooien- en tekenmiddelen…